Kuşların

Ev toyuqlarında parazitlik edən eymeriyalar Quşçuluğun inkişafına maneçilik törədən bir çox amillər vardır ki, bunlardan biri də parazitar xəstəliklərdir. Parazitozlardan eymeriozlar daha təhlükəli hesab olunur. İnvaziyanın əsas yayılma mənbəyi xəstə quşların zılı ilə xarici mühitə düşmüş oosistalardır. Qidalanarkən və su içərkən sağlam toyuq və cücələr oosistaları udaraq yoluxurlar. Müvafiq müalicə-profilaktika tədbirləri görülmədikdə yoluxma bəzi hallarda 80-100%-ə çatır, kütləvi ölüm başlayır. Sağ qalmış quşların invazion və infeksion xəstəliklərə həssaslığı yüksəlir, inkişafı z

QUŞLARIN PULLOROZ-TİFİ Pulloroz-tif toyuq, hinduşka, qırqovul, kəklik, sesarka, bildirçinlərin yoluxucu xəstəlikləri olmaqla salmonella pullorum-qalinarum bakteriyaları tərəfindən törədilir. Xəstəlik əsas etibarı ilə 20 günə qədər olan cavanlarda iti septiki formada, yaşlı quşlarda isə nişanəsiz, xroniki, bəzən yarım iti və iti formalarda keçir. Pulloroz-tif xəstəliyini keçirmiş quşlar ömrünün axırına qədər s.pullorum-qalinarumu bədənlərində gəzdirməklə yumurta vasitəsilə nəslə keçirirlər. Pulloroz-tif xəstəliyi çox geniş yayılmaqla quşçuluq təsərrüfatlarına böyük iqtisadi zərər verir. Bu zərər xəstə

QAZLARIN VİRUSLU ENTERİTİ Qazların viruslu enteriti (qazların qripi, Derji xəstəliyi, qazların viruslu hepatiti, yaralı nekrotiki enterit, qazların inflyusensiyası - Enteritidis viralis anserorum) - kontagioz virus xəstəliyi olmaqla mədə-bağırsaq traktının, ağciyərlərin, digər orqanların zədələnməsi və cavanların tələfatı ilə səciyyələnir. Törədicisi. Parvoviruslar ailəsinə mənsubdur. Xioroforma, efirə və 0,25%-li tripsin məhluluna həssasdır. Qliserinin 40%-li məhlulunda 2 il, liofılizasiya olunmuş allantois mayesində 4°C-də 15-18 il salamat qalır. Virus 60°C-də 60 dəqiqəyə, 70°C-də 10 dəqiqəyə tələf olur. Adi dezinfeksiya edici maddələr ümumi qəbul olunmuş k

ÖRDƏKLƏRİN TAUNU Ördəklərin taunu (ördəklərin viruslu enteriti, ördəklərin Hollandiya taunu) Pestis anatoculorum- su quşlarının iti kontagioz virus xəstəliyi olmaqla depressiya, parezlər, mədə-bağırsaq traktının zədələnməsi, parenximatoz orqanlarda qan sağıntıları, arıqlama və fibrinozlu-eksudativ proseslərin inkişafı ilə səciyyələnir. Xəstəlik Azərbaycanda qeydə alınmamışdır. O, Hollandiya, Belçika, Hindistan, Çində və ABŞ-da qeydə alınmışdır. Su quşlarının miqrasiyası ilə əlaqədar olaraq xəstəliyin ölkəmizə gətirilməsi təhlükəsi vardır. Törədicisi - Herpes virusları qrupuna daxildir. Virus xarici mühitdə az davamlıdır, lakin

Quşların Xəstəlikləri Qamboro xəstəliyi həm də infeksion bursal adlandırılır. Xəstəlik son 30 il ərzində Azərbaycanda qeydə alınmayıb. Etiologiya: Qamboro xəstəliyi respirator simptomlu, ağ sulu nəcis, halsızlıq, bursanın (kisə) atrofiyası və bundan sonra immun çatışmamazlığı ilə xarakterizə olunur. Birnavirid ailəsinə aid iki ştamma malik RNT virusu ilə törədilir. Virus bursanın hüceyrələrini zədələyir və ona görə xəstəlik adətən fəal bursa olan heyvanlarda (yumurtadan çıxan gündən-16 həftəliyə kimi) yaranır. Xəstəlik nəfəs çatışmamazlığı, traxeyada qanlı eksudatın əmələgəlməsi ilə müşahidə edilir. Ən kəskin infeksiya 3-6 həftəlik

Quşların taunu (Pestis avium) Quşların taunu-toyuq, hindtoyuğu və firəng toyuqlarının kəskin yoluxucu kontagioz xəstəliyidir. MDB-də atipik taun qeyd edilir (Asiya taunu, yalançı taun, quşların Nyukasl xəstələyi). Törədicisi: Xəstəliyin törədicisi süzgəcdən keçən virusdur. Virusu xəstə quşların qanında, toxumalarında, orqanlarında və ifrazatlarında tapırlar. İmmunoloji cəhətdən virusun iki müxtəlif tipini ayırd edirlər: Asiya və Avropa tipləri. Quşlarda taunun törədici kimi Asiya tipii daha geniş yayılmışdır. Xəstəliyə toyuqlar, hind toyuqları, qırqovullar, firəng toyuqları və bəzi vəhşi quşlar tutulur. İnfeksiya mənbəyi xəstə quşlardır. Xəst

TOYUQLARIN İNFEKSİON BRONXİTİ İnfeksion bronxit - İnfectious bronchitis - toyuqların çox iti kontagioz xəstəliyi olmaqla yaşlı quşlarda yumurta məhsulunun uzun müddətə kəskin azalması, cücələrdə isə tənəffüs orqanlarının xəstələnməsi əlamətləri ilə səciyyələnir. Törədicisi virusdur. O, Coronavirus ailəsinə aid olmaqla 30 serotipi məlumdur. İnfeksion bronxit virusu xarici mühitdə davamlıdır. O, xəstə cücələrin toxumasında 50%-li qliserin məhlulunda 4°C-də 80 günə, peyində, binaların divarında, yem və su qablarında 50-90 günə, donmuş suda 50 günə, qış dövründə binanın daxilində ağac, kərpic və metal səthdə 21 günə,

Quş qripi xəstəliyinə görə növbəti monitorinqə start veriləcəkdir Quş qripinin Azərbaycana köçəri quşlarla keçmə ehtimalını diqqət mərkəzində saxlayan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Dövlət Baytarlıq Nəzarəti Xidməti ölkə miqyasında ardıcıl monitorinqləri davam etdirir. Aprelin 6-da köçəri quşların yaz miqrasiyasını nəzərə alaraq növbəti monitorinqə start veriləcəkdir. Monitorinq Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Dövlət Baytarlıq Xidmətinin, Səhiyyə, Ekologiya və Təbii Sərvətlər nazirliklərinin mütəxəssis və əməkdaşlarının iştirakı ilə aparılacaqdır. Nəzarəti tədbir köçəri quşların ehtimal

XLAMİDİYOZ NƏDİR VƏ ONA QARŞI NECƏ MÜBARİZƏ APARMALI Veterinar həkimlər Həbif İsgəndərov, Əbülfət Alıyev Xlamidiyoz zooantroponoz - yəni infeksiya mənbəyi heyvanlar olub, insanlara da keçən xəstəlikdir. Xəstəliyin dünyada öyrənilmə səviyyəsi tərəfimizdən təhlil edilmiş və məlum olmuşdur ki, Xlamidioz ilk dəfə 1876 - cı ildə alman tədqiqatçısı Yurqenson tərəfindən papuqaylarda müşahidə edilmişdir. O xəstəliyi papuqaylarda psitakkoz, digər quşlarda isə ornitoz adlandırmışdır. Qaramalda ilk dəfə 1923 - cü ildə Traum və Hart tərəfindən Kaliforniyada müşahidə etmişlər. 1957 - ci ildə Fransada Giroud adlı alim atılmış balada