Taxıl
Taxıl Tахıl – bir çох dənli bitkilərin cəmindən аlınаn məhsuldur. Tахıl cinsinə mənsub оlаn dənli bitkilər 2 qrupа аyrılır: Çılpаq dənli bitkilər... Çılpаq dənli bitkilərə buğdа, çоvdаr və qаrğıdаlı аiddir. Çılpаq dənli bitkilərin üzərində çiçək qişаsı оlmur. Çılpаq dənli bitkilərdə mеyvə və tохum qılаfı, аlеyrоn təbəqəsi, еndоspеrm və rüşеym vаrdır. Mеyvə qılаfı – (pеrikаrpiy) bir nеçə qаt tохumаlаrdаn ibаrətdir: еpidеrmis, еpikаrpiy, mеzоkаrpiy və еndоkаrpiy. Mеyvə qılаfı yаrımşəffаfdır, tərkibində sеllülоzа, pеntоzаnlаr, pеktin mаddəsi, minеrаl mаddə, аz miqdаrdа şəkər, аzоtl
Düyü
Düyü Dünya əhalisinin təqribən yarısının əsas yeməyini buğda ilə bərabər düyü təşkil edir. Düyünü ən çox Cənub-Şərqi Asiya və Uzaq Şərq ölkələrində istehsal edirlər. Birmalılar Cənub-Şərqi Asiya və Uzaq Şərq ölkələrində düyünü sahib, özlərini onun nökəri adlandırırlar. Düyünü var-dövlət rəmzi sayan Hindistan xalqlarından dravidlərin dilində ona «arisi» deyirlər. Hindistanla ticarət əlaqəsində olan ərəblər düyüyə «əl-ruzz» adı veriblər. Düyüdə orqanizm üçün qiymətli lizin amin turşusu vardır. Professor P.Jukovskinin f
Zəfəran
Zəfəran Bu bitkinin 1 qramı 100 000 qram (100 litr) suyu sarı rəngə boyayır. Bitkilər aləminin "örtülütoxumlular" şöbəsinin "ikiləpəlilər" sinfinin "quzqonmazçiçəklilər" sırasının "süsənkimilər" fəsiləsinə aid olan bitkidir. Gövdə,demək olar ki, inkişaf etmir. Yarpaqlar kökətrafınad yerləşərək rozet əmələ gətirir. Yazın əvvəllərində çiçək açır. Çiçək yağmurlu havalarda və gecələr qapanır. Zəfəranın çiçəyinin dişiciyindən ədviyyat kimi istifadə olunur. Soyuq və şaxtalı havalara tab gətirə bilən zəfəranın kökü -18°dən +40°-dək temper
Azərbaycanın dərman bitkiləri
Azərbaycanın dərman bitkiləri Zəfəran lap qədimdən dərman maddəsi olaraq istifadə edilir. Bu bitki iştahasızlık, bronxit, həzm sistemi pozğunluqları və yuxusuzluq kimi xəstəliklərə qarşı müalicədə istifadə olunur. Zəfərandan, həmçinin xərçəng xəstəliyinin müəyyən edilməsində də istifadə olunur. ABŞ, Yaponiya, Rusiya, İspaniya, Fransa, Rumıniya və İngiltərədə siçanlar üzərində aparılan təcrübələrdə də zəfərandan istifadə olunur.
Arpa (bitki)
Arpa (bitki) Arpa əhəmiyyətli dənli taxıl bitkisi olmaqla ərzaq, yem və texniki məqsədlər üçün becərilir. Onun dənindən perlova yarması və un hazırlanır. Unundan ehtiyac olduqda 20-25% buğda ununa qatırlar. Dənin tərkibində 12% zülal, 5,5% sellüloza, 58-64% nişasta, 2,1% yağ, 1,3% su, 2,8% kül olur. Dənin 1 kq-ı 1,2 yem vahidinə bərabərdir. Arpa insanlara qədimdən daş dövründən məlumdur. Bizim eradan 4-5 min il əvvəl yalnız ərzaq məqsədi üçün becərilirdi. Sonralar yem və daha sonralar isə pivə məqsədi üçün becərməyə başlamışlar. Pivəlik arpanın pərdəliyi 8-10% və cücərmə enerjisi 95% o
Torpaq
Torpaq Torpağın tərkibində su çox olduqda bataqlığa çevrilir, mineral duzlar çox olduqda şoranlaşır, əkin üçün yararsız olur. Respublikamızın bəzi düzənlik rayonlarında torpağın tərkibində xörək duzu və başqa dıızlar da həddindən çoxdur. Həmmin duzlar nıədəni bitkilər tərəfindən ınənimsənilir və bitkiyə mənfi təsir göstərir. Belə sahələr əkin üçün yararsızdır. Şoran torpaqları yararlı hala salmaq üçün geniş meliorasiya işləri görülür. Bu məqsədlə şoranlaşmış torpaqlarda dərin kanallar çəklir, torpaqdakı artıq duzlar yuyularaq həmin kanallar vasitəsilə axıdılır.
Kartof
Kartof Kartof --- Əsasən, Cənubi və Mərkəzi Amerikada bitən 200-dək yabanı və mədəni növü məlumdur. Mədəni halda 2 növü – geniş yayılmış Çili kartofu (S. tuberosum) və And kartofu (S. andigenum) var. Çili kartofu 3-6 gövdədən ibarət, hündürlüyü 50-80 sm olan koldur. Yarpağı təklələkvarı bölümlüdür. Kök yumrularının forması girdə, oval, uzunsov, ləti ağ, sarı, çəhrayı, qırmızı və göydür. Üzərində spiral istiqamətində 3-4 tumurcuğu olan gözcüklər yerləşir. Kartofun tərkibində orta hesabla 76,3% su, 23,7% quru maddə, o cümlədən 17,5% nişasta, 0,5% şəkər, 1-2% z&u
Elan:Fermerlərin nəzərinə
Elan:Fermerlərin nəzərinə Fermerlərin nəzərinə: Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları mülkiyyətində, icarəsində və ya istifadəsində olan torpaq sahələrinin təsdiq olunmuş sənədlərini təqdim etməklə 70 faiz güzətlə “Aqrolizinq” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin rayon Aqroservis filiallarından gübrə əldə edə bilərlər. Anbarlarda kifayət qədər mineral gübrə ehtiyatı vardır. Mineral gübrələırin 70 faiz güzətlə satış qiymətləri aşağıdakı kimidir: 1.Ammonium nitrat - 1 tonu 130 manat, yaxud kisəsi 6,5 manat; 2.Superfosfat – 1 tonu 156 manat, yaxud 1 kisəsi 7,8 manat; 3.Kalium sulfat – 1 tonu 194,7 manat, yaxud 1 kisəsi 9,
Zəfəranı necə becərməli?
Zəfəranı necə becərməli? Zəfəran nadir və qiymətli bitkidir. Ölkəmizdə yalnız Abşeron yarımadasında bu qiymətli bitkidən məhsul almaq mümkündür. Yer kürəsində zəfəranın bir çox növü yayılmışdır. Bunlardan yalnız biri mədəni halda becərilir. Həmin növ zəfəranın yeraltı hissəsi yumru soğanaqlardan ibarətdir. Zəfəran bu soğanaqlar vasitəsi ilə çoxaldılır. Yarpaqları ensiz, uzunsov, tünd yaşıl rəngdədir. Uzunluğu 44-50 sm-ə çatır. Hər çiçəkdə altı ləçək olur. Soğanaqların çiçəkvermə qabiliyyəti onların böyüklüyündən asılıdır. Diametri 1-2 sm olan soğanaqların &ccedi
Alma və armud ağaclarının budanması
Alma və armud ağaclarının budanması Budama meyvə bitkilərinin boy, inkişaf və məhsuldarlığını tənzimləmək məqsədilə aparılan “cərrahiyə” əməliyatıdır. Budama əsas etibarilə qısaltma və seyrəltmə üsulunda aparılır, bitkilərin boy və inkişafının stimullaşdırılmasına, ağacın çətirinə müəyyən quruluş verilməsinə, lazım gəldikdə hündürlüyünün aşağı salınmasına, çətirin yan ölçülərinin məhdudlaşdırılmasına, bitkinin işıq və havalanma rejiminin nizamlanmasına xidmət edir. Budama zamanı bitkinin bioloji özünəməxsusluğu, sort xüsusiyyətləri, ağacların yaşı, çətirin forması, bu
Kartofu düzgün saxlamağın on iki şərti
Kartofu düzgün saxlamağın on iki şərti Kartofun yaxşı qalmasına yumruların keyfiyyəti və lazımi şəraitin yaradılması həlledici təsir göstərir. Yalnız sağlam, mexaniki zədələnmələrsiz və donvurmamış yumrular yaxşı qalır. Kartofu artıq yığılma zamanı saxlanmaya hazırlamaq lazımdır. Yığımı imkan daxilində quru havada aparmaq və onu şaxtalar düşənədək qurtarmaq lazımdır. Yığım prosesində xəstə və zədələnmiş yumrular ayrıca qaba yığılmalı və qısa müddətdə saxlanıb istifadə edilməlidir. Kartofu ehtiyatla yığmaq, onu tullamamaq və yavaşca səbətə qoymaq lazımdır. İti çıxıntıları olan qabdan istifadə edilməməlidir. Zədələnmiş yumrularda çürümə ə
Taxıl əkinilərinə vegetasiya dövründə aqrotexniki qulluq işləri
Taxıl əkinilərinə vegetasiya dövründə aqrotexniki qulluq işləri Taxılçılıq təsərrüfatı bütün kənd təsərrüfatının əsasını təşkil edir. Belə ki, taxıl əsas ərzaq məhsulu olmaqla yanaşı, həm də heyvandarlıq və quşçuluq üçün yemdir. Bu baxımdan ölkə əhalisinin ərzaq təhlükəsizliyinin təminatında əsas strateji sahə olan taxılçılığın inkişafı daim diqqət mərkəzində olmalıdır. Bununla əlaqədar olaraq aqrar elmin qarşısında duran əsas məsələ vahid əkin sahəsindən daha yüksək miqdarda dən istehsal etməklə əhalinin taxıl və taxıl məhsullarına olan təlabatının tam ödənilməsindən ibarət olmalıdı